Połączenie pompy ciepła z fotowoltaiką w domu jednorodzinnym – otwartaenergia.pl

Połączenie pompy ciepła z fotowoltaiką – etapy prac, koszty, opłacalność

Opublikowano: 29 maja 2025, Autor: Mariusz Kołodziejczyk

Dom z pompą ciepła i fotowoltaiką to niemalże samowystarczalny energetycznie budynek – uniezależniony od źródeł energii z zewnątrz i – co ważniejsze – od rynkowych wahań cen paliw kopalnych oraz kryzysów związanych z branżą energetyki. W długofalowej perspektywie połączenie fotowoltaiki z pompą ciepła przynosi same korzyści – nie tylko ekonomiczne, ale i ekologiczne, wspierając ideę czystego powietrza i ochrony środowiska. Wiele osób przed podjęciem decyzji o wyborze takiego rozwiązania zastanawia się jednak, jaki jest koszt pompy ciepła z fotowoltaiką, jak przebiegają etapy projektowania i prac wdrożeniowych oraz ile trwa całe przedsięwzięcie. Poniżej odpowiedzi na te i inne pytania.

Jak działa pompa ciepła z fotowoltaiką?

Powietrzna pompa ciepła z fotowoltaiką jest systemem, w którym oba te urządzenia wzajemnie się uzupełniają. Pompa ciepła „produkuje” ciepło dzięki ciągłym przemianom termodynamicznym zachodzącym z wykorzystaniem czynnika chłodniczego oraz innych elementów instalacji – parownika, sprężarki, skraplacza oraz odpowiedniego zaworu. Urządzenie „pobiera” więc energię cieplną z zewnątrz i przekształca ją w energię wykorzystywaną do ogrzewania budynku i podgrzewania ciepłej wody użytkowej. W efekcie do wnętrza domu trafia już podgrzana woda – zarówno do instalacji centralnego ogrzewania, jak i na potrzeby codziennego użytku, czyli tzw. ciepłej wody użytkowej (CWU).

Do prawidłowego i wydajnego funkcjonowania pompy ciepła potrzebny jest jednak prąd, który – w przypadku instalacji pompy ciepła połączonej z fotowoltaiką – pochodzi z produkcji energii elektrycznej wytwarzanej przez instalację fotowoltaiczną. Dzięki przekształcaniu energii słonecznej na prąd możliwe jest zasilanie pompy ciepła oraz pozostałych urządzeń elektrycznych w domu.

Takie połączenie fotowoltaiki i pompy ciepła to nie tylko krok w stronę odnawialnych źródeł energii, ale również skuteczny sposób na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej w gospodarstwie domowym. Przy odpowiednio zaprojektowanej mocy instalacji fotowoltaicznej, profesjonalnym montażu i właściwym doborze urządzeń – pozwala na niemal całkowite uniezależnienie się od tradycyjnych źródeł energii i bezkosztowe ogrzewanie budynku.

Dom z pompą ciepła i fotowoltaiką – projekt i etapy prac

Inwestycja w połączenie fotowoltaiki z pompą ciepła uwzględnia kilka etapów prac.

  • Pierwszy z nich to oczywiście znalezienie projektanta i wykonawcy – najlepszym rozwiązaniem jest sytuacja, w której jedna firma tworzy projekt instalacji fotowoltaicznej w połączeniu z pompą ciepła i zajmuje się jego wykonaniem.
  • Przy projektowaniu nie można zapomnieć o dokładnym sprawdzeniu zastanych warunków technicznych oraz wizji lokalnej – oba te etapy umożliwią specjalistom zaprojektowanie optymalnie działającej instalacji pompy ciepła i fotowoltaiki oraz dobór urządzeń o właściwym rozmiarze i mocy.
  • W trakcie całego procesu można starać się także o dofinansowanie z programów wspierających czystą, ekologiczną energię – warto więc uwzględnić trochę czasu zarówno na napisanie wniosków, jak i na oczekiwanie na finansowanie inwestycji.
  • Po dopełnieniu formalności (w tym zgłoszeniu instalacji do odpowiednich urzędów), przychodzi czas na realizację zaprojektowanej wcześniej instalacji, a co za tym idzie, na montaż paneli fotowoltaicznych w uwzględnionym w projekcie miejscu (może to być dach budynku lub obszar obok niego – na specjalnie przygotowanych stelażach), a także samej pompy ciepła. Jeśli chodzi o czas, to montaż takiej instalacji (uwzględniającej powietrzną pompę ciepła, do której nie trzeba wykonywać wykopów) wynosi od kilku do kilkunastu dni – w zależności od skomplikowania i odległości urządzeń.

Pompa ciepła z fotowoltaiką – koszt

Ile kosztuje pompa ciepła z fotowoltaiką? Cena zależy oczywiście od wielu czynników, w tym od posiadania już instalacji fotowoltaicznej, a także od możliwości skorzystania z programów dofinansowujących realizację projektów czystych źródeł energii. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę metraż domu jednorodzinnego lub innego budynku, miejsce montażu paneli słonecznych i ich efektywność energetyczną, zapotrzebowanie gospodarstwa domowego na energię cieplną i wiele innych okoliczności.

Warto jednak zaznaczyć, że przy planowaniu inwestycji w pompę ciepła i fotowoltaikę należy liczyć się z wydatkiem kilkudziesięciu tysięcy złotych, przy czym korzystając z dofinansowań – na przykład w ramach programu Mój Prąd czy Czyste Powietrze – zakup pompy ciepła i paneli można zrealizować nawet za 35-45- tys. zł. Przy ponoszeniu wydatków inwestycyjnych nie można zapomnieć również o celu inwestycji, a więc o późniejszym niemal bezkosztowym ogrzewaniu domu oraz ciepłej wody użytkowej.

Fotowoltaika i pompa ciepła a różne rozliczenia energii

Obecnie funkcjonują dwa sposoby rozliczania energii wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną – net-metering (instalacje do 31.03.2022) i net-billing (instalacje po 31.03.2022). W zasadzie obydwa systemy działają podobnie – nadwyżki energii z miesięcy słonecznych pokrywają koszty energii w miesiącach zimowych, kiedy to pompa ciepła potrzebuje jej najwięcej. Różnica jest w sposobie rozliczenia energii. Instalacje w net-meteringu rozliczane są energią, tzn. jej nadprodukcja latem za darmo trafia do sieci, a zimą jest z niej odbierana za darmo (przy czym operator zwraca 70-80% energii). W net-meteringu nadwyżka energii jest sprzedawana do sieci, a uzyskane w ten sposób środki obniżają rachunki w miesiącach zimowych. Zarówno jeden jak i drugi system rozliczeń prowadzi do ogromnych oszczędności w ogrzewaniu budynku.

Fotowoltaika i pompa ciepła – opłacalność rozwiązania

Czy pompa ciepła i fotowoltaika się opłacają? Zdecydowanie tak. Osoby zastanawiające się nad montażem systemu uwzględniającego pompę ciepła współpracującą z fotowoltaiką z pewnością słyszały, że taki system jest często określany jako „darmowe ogrzewanie” (o czym więcej można przeczytać w artykule Zestaw pompa ciepła + panele fotowoltaiczne – sposób na darmowe ogrzewanie w domu). I nic w tym dziwnego – właściwie zaprojektowana i wykonana instalacja, wraz z odpowiednio dobranymi urządzeniami (sama pompa ciepła oraz panele fotowoltaiczne) stanowią niemalże samowystarczalny układ, zapewniający sobie moc do pracy, a w efekcie – do ogrzania domu. Pisaliśmy również o tym, ile prądu zużywa powietrzna pompa ciepła (roczne wyliczenia), a po zestawieniu tychże wyliczeń z zyskiem prądu zagwarantowanym przez panele fotowoltaiczne można z łatwością dostrzec, że poziom opłacalności omawianego rozwiązania jest niezwykle wysoki (zarówno pod względem bieżącej pracy systemu, jak i zwrotu z inwestycji po latach użytkowania – zwłaszcza wobec stale rosnących cen paliw takich jak węgiel lub gaz).

Nowoczesne rozwiązania – fotowoltaika i pompa ciepła z magazynem energii

Coraz więcej inwestorów decyduje się na rozszerzenie instalacji pompy ciepła z fotowoltaiką o magazyn energii, który pozwala na przechowywanie nadwyżek wyprodukowanego prądu i jego wykorzystanie w innych porach dnia, kiedy promieniowanie słoneczne jest niższe lub energia jest droższa. Jeśli mamy w instalacji magazyn energii, to zgromadzone w nim nadwyżki możemy używać do zasilania pompy ciepła i w ogóle nie pobierać energii na ogrzewanie z sieci. Dodatkowo możemy tak ustawić magazyn energii, żeby ładował on się z sieci po niższych kosztach (np. w taryfie G12 w nocy) i zasilał nią pompę ciepła wtedy, kiedy energia jest droższa. To rozwiązanie znacznie zwiększa efektywność systemu z pompą ciepła i pozwala jeszcze bardziej ograniczyć zużycie energii z sieci.

Oszczędności wynikajace z połączenia pompy ciepła z fotowwoltaiką – otwartaenergia.pl
Fot. Zużycie prądu przez pompę ciepła uzależnione jest między innymi od zapotrzebowania domu na energię cieplną, a to można oszacować przy pomocy kalkulatora online otwartaenergia.cieplo.app

***

W przypadku zainteresowania rozwiązaniem uwzględniającym projekt oraz montaż fotowoltaiki wraz z pompą ciepła, zachęcamy do kontaktu z naszymi specjalistami, którzy odpowiedzą na wszelkie wątpliwości i przedstawią szczegóły całego przedsięwzięcia – od projektu po realizację.