Czy fotowoltaika się opłaca? 4 czynniki, od których to zależy

Fotowoltaika w Polsce i na świecie to coraz bardziej popularna i rozwijająca się technologia. Jej koszty maleją z każdym rokiem, a jednocześnie wzrasta wydajność. W efekcie rośnie opłacalność inwestowania w energię ze słońca, zwłaszcza, gdy stale widoczny jest wzrost cen energii elektrycznej. Za fotowoltaiką przemawia również jej „zielony” charakter: nie zanieczyszcza atmosfery, jest bezgłośna i nie zagraża zwierzętom. Do tego generuje oszczędności niemal od razu po jej uruchomieniu. Czy może się więc nie opłacać? Bierzemy pod lupę czynniki opłacalności fotowoltaiki na dachu. Sprawdź, jeśli planujesz własną instalację!

Myśląc nad własną fotowoltaiką, od razu analizujesz jej opłacalność. I tu ważny jest fakt, że po uruchomieniu swojej domowej „elektrowni” stajesz się jednocześnie producentem i odbiorcą prądu. Do sieci odsyłasz nadwyżki energii, żeby pobrać je z powrotem, gdy Twoje panele słoneczne produkują go mniej lub w ogóle, np. w zimie lub w nocy. Jednak nie wszystkie instalacje fotowoltaiczne są jednakowo wydajne. Ich efektywność, a zatem i tempo zwrotu z inwestycji, zależy od wielu czynników. I tu powstaje pytanie: co wpływa na opłacalność fotowoltaiki?

Od czego zależy opłacalność fotowoltaiki?

1.   Koszt instalacji i montaż paneli fotowoltaicznych

Najbardziej oczywisty czynnik wpływający na opłacalność fotowoltaiki to koszt instalacji, najczęściej wyrażany jako stosunek PLN/1kW. Faktem jest, że instalacja na elementach najwyższej klasy wydłuży okres zwrotu, ale nie jest to wyznacznikiem jej opłacalności. Z prostej przyczyny – bazując na tanich komponentach, narażasz się na produkcję mniejszej ilości energii. Dodatkowo Twoja „elektrownia” może ulegać awariom i szybko zapomnisz o atrakcyjnej na początku różnicy w cenie sprzętu.

2.   Wielkość instalacji fotowoltaicznej

Opłacalność fotowoltaiki zależy w dużej mierze także od wielkości instalacji. Nie ma co przesadzać z jej wielkością, gdyż kluczowym elementem staje się nie tylko produkcja energii, ale przede wszystkim jej efektywne wykorzystanie na miejscu. W obecnym systemie rozliczeń, magazyny energii zyskały na znaczeniu jako pełnoprawny element instalacji. Nadwyżki wyprodukowanej energii sprzedamy taniej, niż później zapłacimy za prąd, dlatego bardziej opłaca się zatrzymywać energię w domu, zamiast ją odsyłać.

Kluczowe jest to, by gospodarstwa domowe poprawnie dobierały moc instalacji względem aktualnego zużycia energii, aby panele fotowoltaiczne zaspokajały rzeczywiste potrzeby energetyczne domu, a nie generowały ich nadmiar, który będzie mniej opłacalny. Dobrze w tej kwestii zdać się na wsparcie doświadczonego doradcy.

3.   Warunki w miejscu usytuowania paneli fotowoltaicznych

Na opłacalność fotowoltaiki mają duży wpływ warunki miejsca montażu. Są to przede wszystkim kąt nachylenia dachu, położenie paneli słonecznych względem kierunków świata oraz wielkość zacienienia. Nie bez znaczenia są również konstrukcja dachu oraz rodzaj poszycia. Od tych czynników bowiem zależy wybór metody montażu paneli fotowoltaicznych na dachu, który może podnosić koszty inwestycji. Możesz jeszcze wziąć pod uwagę montaż naziemny, jednak w tym przypadku koszt fotowoltaiki i jej montażu jest wyższy, a sama instalacja nie zawsze tak samo skuteczna.

To może Cię zainteresować: Panele fotowoltaiczne na dachu – zanim je zamontujesz…

Fotowoltaika – czy warto instalować (i w ogóle można), gdy działka nie ma dostępu do prądu?

Czy opłaca się założyć fotowoltaikę w miejscu, w którym nie ma sieci energetycznej? Tak! Rozwiązaniem jest instalacja fotowoltaiczna off-grid. Funkcjonowanie takiej instalacji wiąże się tylko z zakupem magazynu energii, dzięki któremu nie musisz podłączać jej do sieci. Należy jednak pamiętać, że magazyny energii stworzone pod taki system fotowoltaiczny posiadają pojemność energii wystarczającą na kilkanaście do kilkudziesięciu godzin, oczywiście jeżeli nie będą wciąż doładowywane ze słońca.

Dlatego opłacalną inwestycją w ten rodzaj instalacji fotowoltaicznej jest sytuacja, w której nie mamy dostępu do energii elektrycznej, np. na działce lub w gospodarstwach domowych oddalonych od infrastruktury miejskiej – wówczas mała instalacja fotowoltaiczna off-grid jest tańsza niż przyłączenie się do sieci.

Wraz ze wzrostem popularności kamperów i tej formy wypoczynku w Polsce off-grid wykorzystywana jest również w caravaningu.

4.   Profil zużycia energii

Kolejny element to profil zużycia energii. Im więcej prądu zużywasz na bieżąco, tym większa jest autokonsumpcja i… tym bardziej fotowoltaika się opłaca. Dlatego przy wyższej autokonsumpcji energii masz wyższy efekt ekonomiczny z instalacji fotowoltaicznej i tym bardziej fotowoltaika się opłaca. Bardzo dobrym rozwiązaniem, a właściwie dziś nieodzownym, są magazyny energii. Pozwalają one zgromadzić produkcję z paneli fotowoltaicznych w ciągu dnia i wykorzystać ją wieczorem, kiedy słońce już nie świeci. Dzięki magazynowi energii nie musimy zmieniać naszych przyzwyczajeń w zakresie korzystania z energii w domu (np. pranie w dzień) oraz nie musimy stosować dodatkowej automatyki do wykorzystania energii (np. przełączniki pozwalające podgrzewać wodę kiedy świeci słońce). Po prostu nadwyżkami energii z instalacji fotowoltaicznej ładujemy magazyn energii. Programy dotacyjne również promują obecnie montaż magazynu energii wraz z instalacją fotowoltaiczną.

Opłacalność instalacji fotowoltaicznej – czy zawsze warto w nią inwestować?

Zastanawiając się nad tym, kiedy i czy fotowoltaika się opłaca, nasuwa się pytanie, czy są takie sytuacje, w których opłacalność takiej inwestycji od początku stoi pod znakiem zapytania. Otóż są. I warto je tutaj przytoczyć.

• Ryzyko występuje przy dużym zacienieniu, które może sprawić, iż panele fotowoltaiczne będą dużo mniej wydajne. Cień dają drzewa, pobliskie budynki oraz inne elementy otoczenia i krajobrazu. Jeden zacieniony moduł lub jego fragment wpływa na pracę i efektywność całego systemu. Mikroinwertery i optymalizatory mocy mogą okazać się rozwiązaniem, ale pamiętaj, że nie w każdej sytuacji zniwelują efekty zacienienia, a zawsze to dodatkowy koszt.

• Przeszkodą może być jedyna możliwość umieszczenia paneli na północnym spadzie dachu. W przypadku dachu dwuspadowego ze skosami na stronę wschodnią i zachodnią instalacja już opłaca się.

• Tak samo inwestycja nie będzie opłacalna przy kiepskim stanie dachu, który w najbliższym czasie planujesz wyremontować. Czeka Cię bowiem więcej pracy i wydatków, a przeniesienie paneli na grunt wymaga spełnienia dodatkowych warunków, co podroży znacznie inwestycję w instalację fotowoltaiczną. Lepiej wymienić poszycie dachu przed inwestycją w panele.

Opłacalność fotowoltaiki w Polsce?

Opłacalność fotowoltaiki wzrasta od kilku lat wraz z coraz łatwiejszym dostępem do rozwijającej się i stale zwiększającej potencjał mocy technologii. Koszt instalacji paneli fotowoltaicznych wraz z magazynem energii jest coraz niższy (od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych), a na rynku możesz znaleźć coraz korzystniejsze oferty jej zakupu. Instalacja fotowoltaiczna generuje korzyści finansowe tj. oszczędności od razu po jej uruchomieniu, zmniejszając Twoje rachunki za prąd do nawet kilkunastu złotych miesięcznie i to tylko za opłaty „licznikowe”.

Dodatkowo na rynku polskim dostępne są dopłaty i ulgi, a samorządy wspierają osoby zainteresowane inwestycją w odnawialne źródła energii. Ponadto upraszczane są przepisy podatkowe oraz procedury związane z instalacją.

Opłacalność fotowoltaiki zwiększa się przy skorzystaniu z:

• możliwych dotacji w ramach programu Mój Prąd, dzięki którym można uzyskać do 23 000 PLN dofinansowania (stan na październik 2024) na instalację fotowoltaiczną wraz z magazynem energii;

• dotacji w ramach programu Czyste Powietrze – w połączeniu ze zmianą pieca na np. pompę ciepła można uzyskać na fotowoltaikę od 6000 do 15000 zł (w zależności od progu dochodowego);

• ulgi podatkowej, dzięki której możesz odliczyć od dochodu termomodernizację budynku jednorodzinnego, nawet do 53 000 zł. Żeby skorzystać z ulgi należy: rozpocząć montaż instalacji i kupować produkty, które można odliczać od dochodu, zakończyć montaż w ciągu 3 lat, odliczać wydatki w corocznym rozliczeniu PIT.

Czy fotowoltaika opłaca się bez dotacji?

W sytuacji, gdy nie otrzymasz dotacji na instalację fotowoltaiczną, możesz też skorzystać z ulgi podatkowej dla osób fizycznych i przez kolejne lata odliczać sobie koszt instalacji od podatku w zeznaniach PIT.

Jeżeli nie pozyskasz dotacji na inwestycję w fotowoltaikę, to skorzystaj z niskooprocentowanego kredytu, który może być dobrym rozwiązaniem. Banki posiadają teraz ofertę dla osób proekologicznych, chcących korzystać z odnawialnych źródeł energii i proponują i finansowanie nawet na 15 lat z oprocentowaniem na poziomie 1-2% w skali roku, co pozwala na wygodne spłaty. Przez ten czas panele słoneczne zarobią na siebie. Jeżeli wybierzesz dobrego wykonawcę, to kredyt załatwisz bezpośrednio u niego, bez chodzenia do banku.

Po ilu latach zwraca się inwestycja w instalację fotowoltaiczną?

Kiedy zwróci się inwestycja w fotowoltaikę? Przyjmuje się, że dobrze dobrana instalacja powinna zwrócić się po kilku latach od montażu (5 do 7 lat). Co ważne, to instalacja fotowoltaiczna z magazynem energii, pomimo wyższej ceny, zwraca się równie szybko, a to za przyczyną zwiększonej autokonsumpcji. Dobrze dobrana, czyli maksymalizująca autokonsumpcjęinstalacja. Jeśli będzie za słaba w stosunku do potrzeb, będziesz zmuszony pobierać dodatkowy prąd z sieci energetycznej, przez co ceny prądu na Twoim rachunku wzrosną. Z kolei przeinwestowanie instalacji i zbyt duża moc spowodują, że wytworzonej energii nie zużyjesz i trafi ona do sieci oraz skorzystasz mniej niż na autokonsumpcji.

Nieprzeliczalnym zyskiem w odnawialnych źródłach energii jest niezależność, czyli własna produkcja prądu i niemartwienie się o rosnące ceny prądu. Według prognoz cena sprzedaży energii w Polsce wzrośnie od 30% do 60% – do 2030 roku, więc możemy przyjąć 4% w skali roku.

Podsumowując, czy fotowoltaika się opłaca? Na opłacalność Twojej inwestycji fotowoltaicznej wpłyną:

• koszt instalacji z montażem,
• wielkość (moc) instalacji ,
• warunki, w jakich instalacja będzie eksploatowana,
• profil zużycia energii.

W tym miejscu warto też wspomnieć o jeszcze jednym czynniku, który może wymiernie wpływać na opłacalność inwestycji w przydomową elektrownię słoneczną – jest nim wsparcie profesjonalnego doradcy energetycznego. Wyspecjalizowana w obszarze fotowoltaiki firma obejmie kompleksowy nadzór nad realizacją inwestycji – począwszy od audytu poprzez uzyskanie dofinansowania aż do przyłączenia do sieci energetycznej i serwis – oraz  zadba, aby była ona maksymalnie opłacalna i możliwie, jak najszybciej się zwróciła.

Rozważasz własną instalację fotowoltaiczną, ale nie wiesz do końca, czy Ci się to opłaci? Skontaktuj się z nami!