Czy fotowoltaika się opłaca? 4 czynniki, od których to zależy

Fotowoltaika w Polsce i na świecie to coraz bardziej popularna i rozwijająca się technologia. Jej koszty maleją z każdym rokiem, a jednocześnie wzrasta wydajność. W efekcie rośnie opłacalność inwestowania w energię ze słońca, zwłaszcza że stale wzrastają ceny prądu z sieci energetycznej. Za fotowoltaiką przemawia również jej „zielony” charakter: nie zanieczyszcza atmosfery, jest bezgłośna i nie zagraża zwierzętom. Do tego generuje oszczędności niemal od razu po jej uruchomieniu. Czy może się więc nie opłacać? Bierzemy pod lupę czynniki opłacalności fotowoltaiki na dachu. Sprawdź, jeśli planujesz własną instalację!

Myśląc nad własną fotowoltaiką, od razu analizujesz jej opłacalność. I tu ważny jest fakt, że po uruchomieniu swojej domowej „elektrowni” stajesz się jednocześnie producentem i odbiorcą prądu. Do sieci odsyłasz jego nadwyżki, żeby pobrać je z powrotem, gdy Twoje panele fotowoltaiczne produkują go mniej lub w ogóle, np. w zimie lub w nocy. Jednak nie wszystkie instalację są jednakowo wydajne. Ich efektywność, a zatem i tempo zwrotu z inwestycji, zależy od wielu czynników. Jakich?

Fotowoltaika: opłacalność i czynniki, od których zależy

1.   Koszt instalacji i montażu paneli fotowoltaicznych

Najbardziej oczywisty czynnik opłacalności to koszt instalacji, najczęściej wyrażany jako stosunek PLN/1kW. Faktem jest, że instalacja na elementach najwyższej klasy wydłuży okres zwrotu, ale nie jest to wyznacznikiem jej opłacalności. Z prostej przyczyny – bazując na tanich komponentach, narażasz się na produkcję mniejszej ilości energii. Dodatkowo Twoja „elektrownia” może ulegać awariom i szybko zapomnisz o atrakcyjnej na początku różnicy w cenie sprzętu.

2.   Wielkość instalacji fotowoltaicznej

Opłacalność fotowoltaiki zależy w dużej mierze także od wielkości instalacji. Nie ma co przesadzać z jej wielkością. Jeżeli rocznie zużywasz 4000 kWh, to tyle samo zyskasz z instalacją 5kWp, co z instalacji 8 kWp. Kluczowe jest to, by poprawnie dobrać moc instalacji względem aktualnego zużycia energii. Dobrze w tej kwestii zdać się na wsparcie doświadczonego doradcy.

3.   Warunki w miejscu usytuowania paneli fotowoltaicznych

Na wydajność fotowoltaiki mają duży wpływ warunki miejsca montażu. Są to przede wszystkim kąt nachylenia dachu, położenie względem kierunków świata oraz wielkość zacienienia. Nie bez znaczenia są również konstrukcja dachu oraz rodzaj poszycia. Od tych czynników bowiem zależy wybór metody montażu paneli fotowoltaicznych na dachu, który może podnosić koszty inwestycji. Możesz jeszcze wziąć pod uwagę montaż naziemny, ale jest on droższy i nie zawsze tak samo skuteczny.

To może Cię zainteresować: Panele fotowoltaiczne na dachu – zanim je zamontujesz…

Fotowoltaika – czy warto instalować (i w ogóle można), gdy działka nie ma dostępu do prądu?

Czy opłaca i da się założyć instalację fotowoltaiczną w miejscu, w którym nie ma sieci energetycznej? Tak! Rozwiązaniem jest fotowoltaika off-grid. Funkcjonowanie tego typu instalacji wiąże się z zakupem akumulatorów, ponieważ nie musisz podłączać jej do sieci. Akumulatory mają małą pojemnością i energii wystarcza na kilkanaście godzin. Ich niezależność związana jest z zakupem dodatkowych paneli fotowoltaicznych.

Dlatego opłaca się w sytuacji, gdy nie mamy dostępu do energii elektrycznej, np. na działce lub domu oddalonym od infrastruktury miejskiej – wówczas mała instalacja off-grid jest tańsza niż przyłączenie się do sieci.

Wraz ze wzrostem popularności kamperów i tej formy wypoczynku w Polsce off-grid wykorzystywana jest również w caravaningu.

1.   Profil zużycia energii

Kolejny element to profil zużycia energii. Im więcej prądu zużywasz na bieżąco, tym większa jest autokonsumpcja i… tym bardziej fotowoltaika się opłaca. Mniej energii musi być oddane i przechowywane w sieci (za co sprzedawca pobiera prowizję i rozlicza się z nami w ramach upustów). Dlatego przy wyższej autokonsumpcji energii masz wyższy efekt ekonomiczny z instalacji fotowoltaicznej (nie oddajesz 20 lub 30% z przechowywanej w sieci energii) i tym bardziej fotowoltaika się opłaca. Wymaga to jednak przebywania w domu w ciągu dnia, albo zastosowania inteligentnych systemów zarządzania zużyciem energii.

Fotowoltaika – czy zawsze warto?

Zastanawiając się nad tym, czy i kiedy fotowoltaika się opłaca, nasuwa się pytanie, czy są takie sytuacje, w których opłacalność takiej inwestycji od początku stoi pod znakiem zapytania. Otóż są. I warto je tutaj przytoczyć.

• Ryzyko występuje przy dużym zacienieniu, które może sprawić, iż panele będą dużo mniej wydajne. Cień dają drzewa, pobliskie budynki oraz inne elementy otoczenia i krajobrazu. Jeden zacieniony moduł lub jego fragment wpływa na pracę i efektywność całego systemu. Mikroinwertery i optymalizatory mocy mogą okazać się rozwiązaniem, ale pamiętaj, że nie w każdej sytuacji zniwelują efekty zacienienia, a zawsze to dodatkowy koszt.

• Przeszkodą może być jedyna możliwość umieszczenia paneli na północnym spadzie dachu. W przypadku dachu dwuspadowego ze skosami na stronę wschodnią i zachodnią instalacja już opłaca się.

• Tak samo inwestycja nie będzie opłacalna przy kiepskim stanie dachu, który w najbliższym czasie planujesz wyremontować. Czeka Cię bowiem więcej pracy i wydatków, a przeniesienie paneli na grunt wymaga spełnienia dodatkowych warunków, co podroży znacznie inwestycję. Lepiej wymienić poszycie dachu przed inwestycją w panele.

Opłacalność fotowoltaiki w Polsce?

Opłacalność fotowoltaiki wzrasta od kilku lat wraz z coraz łatwiejszym dostępem do rozwijającej się i stale zwiększającej potencjał mocy technologii. Koszt instalacji paneli fotowoltaicznych jest coraz niższy (od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych), a na rynku możesz znaleźć coraz korzystniejsze oferty jej zakupu. Instalacja generuje oszczędności niemal od zaraz po jej uruchomieniu, zmniejszając Twoje rachunki za prąd do nawet kilkunastu złotych miesięcznie i to tylko za opłaty „licznikowe”.

Dodatkowo na rynku polskim dostępne są dopłaty i ulgi, a samorządy wspierają osoby zainteresowane inwestycją w fotowoltaikę. Dodatkowo upraszczane są przepisy podatkowe oraz procedury związane z instalacją.

Opłacalność fotowoltaiki zwiększa się przy skorzystaniu z:

• możliwych dotacji w ramach programu Mój Prąd, dzięki którym można uzyskać do 5 000 PLN dofinansowania (stan na luty 2021: program jest obecnie zawieszony, więcej informacji na temat trzeciego naboru wniosków do programu na stronie z aktualnościami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej);

• dotacji w ramach programu Czyste Powietrze – w połączeniu ze zmianą pieca na np. pompę ciepła można uzyskać 5000 zł na fotowoltaikę;

• ulgi podatkowej, dzięki której możesz odliczyć od dochodu termomodernizację budynku jednorodzinnego, nawet do 53 000 zł. Żeby skorzystać z ulgi należy: rozpocząć montaż instalacji i kupować produkty, które można odliczać od dochodu, zakończyć montaż w ciągu 3 lat, odliczać wydatki w corocznym rozliczeniu PIT.

Czy fotowoltaika opłaca się bez dotacji?

W sytuacji, gdy nie otrzymasz dotacji, możesz też skorzystać z ulgi podatkowej dla osób fizycznych i przez kolejne lata odliczać sobie koszt instalacji od podatku w zeznaniach PIT.

Jeżeli nie pozyskasz dotacji na inwestycję, to skorzystaj z niskooprocentowanego kredytu, który może być dobrym rozwiązaniem. Banki posiadają teraz ofertę dla osób proekologicznych i finansowanie nawet na 15 lat z oprocentowaniem na poziomie 1-2% w skali roku, co pozwala na wygodne spłaty. Przez ten czas fotowoltaika zarobi na siebie. Jeżeli wybierzesz dobrego wykonawcę, to kredyt załatwisz bezpośrednio u niego, bez chodzenia do banku.

Po ilu latach zwraca się inwestycja w fotowoltaikę?

Kiedy zwróci się inwestycja w fotowoltaikę? Przyjmuje się, że dobrze dobrana instalacja powinna zwrócić się po kilku latach od montażu (5 do 7 lat). Dobrze dobrana, czyli pracująca dokładnie z taką mocą, która pokrywa całkowite Twoje zapotrzebowanie na energię elektryczną. Jeśli będzie za słaba w stosunku do potrzeb, będziesz zmuszony pobierać dodatkowy prąd z sieci energetycznej, przez co rachunki wzrosną. Z kolei przeinwestowanie instalacji i zbyt duża moc spowodują, że wytworzonej energii nie zużyjesz i trafi ona do sieci, a Ty nie będziesz mieć z tego korzyści.

Nieprzeliczalnym zyskiem energii ze słońca jest niezależność, czyli własna produkcja prądu i niemartwienie się kolejnymi podwyżkami cen energii. Według prognoz wzrost cen prądu w Polsce wynosił będzie od 30% do 60% – do 2030 roku, więc możemy przyjąć 4% w skali roku.

Podsumowując, czy fotowoltaika się opłaca? Na opłacalność Twojej inwestycji fotowoltaicznej wpłyną:

• koszt instalacji z montażem,
• wielkość (moc) instalacji ,
• warunki, w jakich instalacja będzie eksploatowana,
• profil zużycia energii.

W tym miejscu warto też wspomnieć o jeszcze jednym czynniku, który może wymiernie wpływać na opłacalność inwestycji w przydomową elektrownię słoneczną – jest nim wsparcie profesjonalnego doradcy energetycznego. Wyspecjalizowana w obszarze fotowoltaiki firma obejmie kompleksowy nadzór nad realizacją inwestycji – począwszy od audytu poprzez uzyskanie dofinansowania aż do przyłączenia do sieci energetycznej i serwis – oraz  zadba, aby była ona maksymalnie opłacalna i możliwie, jak najszybciej się zwróciła.

Rozważasz własną instalację fotowoltaiczną, ale nie wiesz do końca, czy Ci się to opłaci? Skontaktuj się z nami!