Podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji – wskazówki

Pompa ciepła to rozwiązanie, które instaluje się nie tylko w nowo wybudowanych budynkach. Urządzenie może z powodzeniem funkcjonować również w starszych domach, połączone ze starą instalacją. Sprawdź, o czym należy pamiętać, planując podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji oraz jaki rodzaj urządzeń będzie odpowiedni do poszczególnych typów ogrzewania.

Pompa ciepła do starego domu – czy to możliwe?

Wiele osób stawia sobie pytanie, czy pompa ciepła w starym domu jest dobrym pomysłem. Na szczęście współczesne urządzenia bez problemu współpracują z każdym rodzajem centralnego ogrzewania, dlatego podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji nie stanowi problemu – wystarczy dopasować odpowiedni model oraz zamontować go we właściwy sposób.

Możliwość chłodzenia pompą ciepła w starej instalacji

Chłodzenie pompami ciepła polega na obniżaniu temperatury wody w obiegu centralnego ogrzewania. Niestety, wymaga to zastosowania klimakonwektorów i specjalnie zaizolowanych rur, by uniknąć kondensacji i skraplania wody na rurach, grzejnikach czy podłodze. Dlatego pompę ciepła w starym domu wykorzystuje się raczej do ogrzewania, natomiast chłodzenie jest realizowane przy pomocy klimatyzatorów.

Jak dopasować pompę ciepła do starej instalacji?

Podczas wybierania pompy ciepła do starego domu należy zwrócić uwagę na takie czynniki jak sposób rozprowadzania ciepła w budynku, rodzaj instalacji centralnego ogrzewania, tryb pracy pompy oraz typ urządzenia.

Sposób rozprowadzenia ciepła w budynku

Różne typy urządzeń są stosowane w zależności od sposobów rozprowadzania ciepła w budynku, co powinno zostać uwzględnione podczas podłączenia pompy ciepła do istniejącej instalacji. Różnice występują przede wszystkim między domami z ogrzewaniem podłogowym i grzejnikami konwekcyjnymi (panelowymi), a tymi z grzejnikami starego typu (żeliwnymi).

Pompa ciepła z ogrzewaniem podłogowym lub grzejnikami konwekcyjnymi

Typowe pompy ciepła najlepiej sprawdzają się, jeżeli budynek jest wyposażony w ogrzewanie podłogowe lub grzejniki panelowe (konwekcyjne). Ogrzewają one wodę do temperatury 60°C, a w bardzo niskich temperaturach – do około 45°C.

Dowiedz się o doborze pomp ciepła z artykułu “Jak dobrać moc pompy ciepła do zapotrzebowania domu i jego mieszkańców”.

Pompa ciepła z grzejnikami starego typu

W przypadku podłączenia pompy ciepła do istniejącej instalacji wyposażonej w grzejniki starego typu (żeliwne), konieczne jest zastosowanie pompy ciepła dostarczającej wodę o stałej, wysokiej temperaturze. W takim przypadku warto zainwestować w urządzenie wysokotemperaturowe (na przykład model Hitachi Yutaki S80), które umożliwia podgrzewanie wody do temperatury 80°C nawet wtedy, gdy na dworze panuje mróz.

Temperatura ogrzewania

Jeżeli z instalacji wyeliminowany zostanie piec, który wymusza podgrzewanie wody grzewczej do temperatury co najmniej 56°C, możliwa jest rezygnacja z termostatów na grzejnikach oraz zaworów mieszających – woda o właściwej temperaturze jest podawana prosto z pompy ciepła. Warto pamiętać, że niższa temperatura wody grzewczej oznacza niższe koszty ogrzewania, dlatego prawidłowe ustawienie krzywej grzewczej jest niezwykle istotne podczas podłączania pompy ciepła.

Rodzaj instalacji centralnego ogrzewania

Dobór pompy ciepła do starego domu jest w dużym stopniu zależny od rodzaju instalacji centralnego ogrzewania, która jest zamontowana w budynku. To bardzo istotna kwestia z punktu widzenia bezpieczeństwa, ale także ze względu na ewentualne dotacje czy możliwość obniżenia kosztów ogrzewania.

Pompa ciepła z kotłem na paliwo stałe

Piec zasilany węglem, ekogroszkiem lub podobnym paliwem stałym pracuje w układzie otwartym – w przeciwieństwie do pompy ciepła, która funkcjonuje w układzie zamkniętym. W przypadku, gdy piec na paliwo stałe zostanie zlikwidowany podczas podłączenia pompy ciepła do istniejącej instalacji, wystarczy zamknąć układ.

Inaczej dzieje się jednak, gdy oba urządzenia mają funkcjonować równolegle – wówczas konieczne jest rozdzielenie układów pieca i pompy (ze względu na zagrożenie wybuchem, piec nie może pracować w układzie zamkniętym). Najlepszym rozwiązaniem jest zamknięcie układu na pompie oraz grzejnikach lub ogrzewaniu podłogowym i przekazywanie ciepła z pieca w układzie otwartym za pośrednictwem wymiennika ciepła lub wężownicy w buforze.

Uwaga!

Otrzymanie dotacji “Czyste powietrze” możliwe jest jedynie wówczas, gdy piec zostanie zlikwidowany.

Pompa ciepła z piecem gazowym lub olejowym

W przypadku pieców gazowych oraz olejowych pracujących w układzie zamkniętym, możliwe jest łatwe podłączenie pompy ciepła w ramach układu wspólnego. Jeżeli pozwoli na to sterowanie pieców, pompa może stanowić wówczas jednostkę nadrzędną, która będzie automatycznie załączać ogrzewanie z pieca, gdy zapotrzebowanie na ciepło będzie większe lub przy określonej wartości temperatury. Jest to rozwiązanie, które pozwala na podłączenie pompy ciepła o mniejszej mocy, a w przypadku dużych mrozów wspomaganie się piecem na olej lub gaz.

Tryb pracy pompy

Różne typy pomp ciepła do starej instalacji pracują w różnych trybach. Na rynku dostępne są urządzenia o trzech sposobach funkcjonowania.

Tryb monowalentny

W tym trybie po podłączeniu pompy ciepła do istniejącej instalacji staje się ona jedynym źródłem ciepła. Jest to najbardziej wydajny sposób pracy – pompy tego rodzaju są droższe, jednak ich koszt szybko zwraca się dzięki taniej eksploatacji. Przykładem pomp ciepła do pracy w trybie monowalentnym mogą być takie modele jak Mitsubishi Zubadan czy Hitachi Yutaki S80.

Tryb monoenergetyczny

Pompy ciepła pracujące w trybie monoenergetycznym stanowią jedyne źródło ciepła, jednak przy spadku temperatury poniżej określonej wartości wspomagają się grzałkami elektrycznymi. Są one tańsze niż pompy monowalentne, ale może to skutkować wyższymi kosztami ogrzewania (najniższej klasy urządzenia przestają działać już przy temperaturze -5°C). Dlatego decydując się na pompę ciepła do starej instalacji, funkcjonującą w trybie monoenergetycznym, warto wybrać model dobrej jakości, który będzie wydajny również w dużo niższych temperaturach.

Tryb biwalentny

W trybie biwalentnym pompy pracują wraz z dodatkowym źródłem ciepła, takim jak piec zasilany olejem lub gazem. Po podłączeniu pompy ciepła do istniejącej instalacji może ona współdziałać z drugim źródłem w systemie alternatywnym (na przykład przy spadku temperatury poniżej pewnej wartości) lub równoległym (pompa pracuje jednocześnie z drugim źródłem ciepła).

Ważne!

Jeżeli pompa ma sterować drugim urządzeniem, obydwa muszą posiadać systemy umożliwiające wspólną pracę.

Rodzaj pompy ciepła do starej instalacji

Stosuje się dwa typy pomp ciepła: monoblock oraz split.

Pompy ciepła typu monoblock

Pompy monoblock są skonstruowane tak, że cały moduł urządzenia (łącznie z ogrzewaniem wody kotłowej) umiejscowiony jest na zewnątrz budynku. W przypadku utraty zasilania może dojść do zamarznięcia instalacji, dlatego w pompach tych czynnikiem przenoszenia ciepła zamiast wody jest glikol, który nie zamarza. Niestety substancja ta powoduje utratę około 20-30% energii ze względu na słabsze właściwości transportu ciepła. Innym sposobem jest wykorzystanie wody i montaż specjalnych zabezpieczeń, dzięki którym w przypadku utraty zasilania woda zostaje wylana z wnętrza układu. Powoduje to jednak zapowietrzenie instalacji, dlatego po awarii prądu konieczna będzie wizyta instalatora.

Pompy ciepła typu split

Drugim typem pomp są jednostki split. Czynnikiem przenoszącym ciepło jest w nich gaz, dlatego w przypadku awarii prądu urządzenie po prostu przestaje działać, a w momencie przywrócenia zasilania wraca do zwykłego trybu pracy. Jest to znacznie wygodniejsze i wydajniejsze rozwiązanie, jednak warto pamiętać, że zamontowanie takiej pompy ciepła w starej instalacji jest bardziej skomplikowane i wymaga posiadania odpowiednich uprawnień przez instalatora.

Jak montować pompy ciepła w starym domu?

Podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji wymaga nie tylko dobrania odpowiedniego urządzenia, ale także właściwej procedury postępowania. Przede wszystkim należy pamiętać o zastosowaniu wszystkich koniecznych elementów, dzięki którym pompa będzie mogła dobrze współdziałać ze starą instalacją. Co to za elementy?

Elementy wykorzystywane podczas podłączenia pompy ciepła do istniejącej instalacji

Bufor

O ile zastosowanie bufora w nowo wybudowanych budynkach zależy od bardzo wielu czynników, o tyle podczas podłączenia pompy ciepła do istniejącej instalacji warto zastosować go w każdym przypadku. Takie rozwiązanie pozwoli na łatwiejsze połączenie ze sobą systemów pierwotnie nieprzystosowanych do współpracy ze sobą.

Pompki centralnego ogrzewania

Pompki centralnego ogrzewania to element, który warto wymienić podczas modernizacji kotłowni – nowoczesne urządzenia tego typu są energooszczędne i pozwalają na zaoszczędzenie dużej ilości prądu (na każdy miesiąc pracy elektronicznej pompki można zyskać nawet jeden dzień darmowego ogrzewania).

Filtr magnetyczny

Filtr magnetyczny jest stosowany w celu wyłapywania mułu metalicznego z wnętrza instalacji, co zmniejsza ryzyko zatorów i awarii. Jego zastosowanie jest szczególnie zalecane podczas podłączania pompy ciepła do starej instalacji, której rury mogą być w niezbyt dobrym stanie.

Uwaga!

Należy pamiętać, że przekroje rur wychodzących z pompy ciepła nie mogą być zwężane.

Sterownik temperatury

Sterowniki temperatury pozwalają regulować pracę pompy ciepła i dopasowywać ją do aktualnych potrzeb. W niektórych modelach pomp, na przykład marki Mitsubishi, sterowniki wspomagają też automatyczną pracę urządzenia. Funkcję sterowników pokojowych mogą po części pełnić przewodowe moduły wbudowane w jednostce wewnętrznej, jednak umieszczenie ich w domu nie zawsze jest możliwe. Rozwiązaniem może być skorzystanie z dodatkowego urządzenia lub wybór modelu wyższej klasy, do którego można zamówić sterowniki bezprzewodowe.

Zbiorniki wody

Podczas podłączania pompy ciepła do istniejącej instalacji należy wymienić zbiornik ciepłej wody użytkowej – w tych standardowych wężownica jest zbyt mała, by zapewnić odpowiednią powierzchnię wymiany ciepła.

Ochrona przed mrozem

Zewnętrzne jednostki pomp ciepła mają skłonność do gromadzenia szronu, co powoduje, że urządzenie co jakiś czas będzie się odmrażało. Wskutek tego zimą pod modułem zbiera się warstwa lodu, która może osiągać spore rozmiary – warto wziąć to pod uwagę, planując położenie jednostki zewnętrznej (na przykład nie umieszczać jej w istotnych ciągach komunikacyjnych).

Podłączenie pompy ciepła – zawsze ze specjalistami

Na koniec należy wspomnieć, że podłączenie pompy ciepła do istniejącej instalacji zawsze warto przeprowadzać przy współpracy z wykwalifikowanymi specjalistami. Dzięki temu możliwe będzie sprawne i skuteczne wykonanie pracy oraz zminimalizowanie ryzyka ewentualnych błędów, które mogłyby skutkować nieprawidłowym działaniem systemu.

Rozważasz instalację powietrznej pompy ciepła w swoim domu? Skontaktuj się z nami – możesz liczyć na fachowe doradztwo, optymalny dobór urządzeń wraz szybkim montażem oraz gwarancję na całą usługę.