Dom pasywny – ogrzewanie. Poznaj 3 wydajne rozwiązania!

Charakterystyczną cechą domów pasywnych jest bardzo niskie zapotrzebowanie na energię, w tym na ogrzewanie. Instalację projektuje się tak, aby zużywała jak najmniej energii i utrzymywała komfortową temperaturę we wnętrzach. Wybór systemu ogrzewania domu pasywnego zależy od wielu czynników: lokalizacji budynku, budżetu, preferencji osobistych i dostępnych źródeł energii. Na jakie rozwiązanie się zdecydować? Podpowiadamy trzy najlepsze opcje…

Zasada projektowania domu pasywnego zakłada brak dodatkowych (zewnętrznych) źródeł energii ogrzewających przestrzeń użytkową. Teoretycznie cała energia potrzebna do ogrzania powietrza i wody powinna opierać się na pasywnych źródłach (jak energia słoneczna), pochodzić z urządzeń (na przykład kuchennych) lub być wynikiem odpowiednich rozwiązań architektonicznych. W polskich warunkach klimatycznych osiągnięcie tego stanu jest niemożliwe. Niezbędny staje się więc system wspomagający ogrzewanie domu pasywnego w sezonie jesienno-zimowym. Z tego powodu zmieniono nawet nieco pierwotną definicję domu pasywnego. Obecnie za pasywny uznaje się każdy budynek, którego zapotrzebowanie na energię jest niższe niż 15 kWh rocznie. 

Jakie ogrzewanie do domu pasywnego wybrać?

System ogrzewania domów pasywnych w większości przypadków opiera się na rekuperacji z odzyskiem ciepła, stosowaniu elektrycznych mat cieplnych, przewodów grzewczych lub grzejników albo zastosowaniu odpowiednio dobranej pompy ciepła. Możliwe jest również ogrzewanie hybrydowe – na przykład ogrzewanie pomieszczeń przy pomocy mat grzewczych czy grzejników na podczerwień i podgrzewanie wody użytkowej przy pomocy pompy ciepła. Poniżej przedstawiamy trzy, naszym zdaniem najlepsze, sposoby ogrzewania domu pasywnego. 

1. Ogrzewanie w domu pasywnym bazujące na pompie ciepła powietrze-woda

Pompy ciepła są bardzo efektywnymi systemami ogrzewania dla domów pasywnych. Mogą czerpać ciepło z powietrza, wody gruntowej lub gleby i przekazywać je do domu. Są ekologiczne i energooszczędne. W tym przypadku propozycją jest mała pompa ciepła powietrze-woda, która w połączeniu z systemem fotowoltaiki stworzy wydajny system grzewczy. Pompa o mocy 3-4 kW i panele o mocy 5-6 kWp powinny wystarczyć do realizacji zapotrzebowania na energię (nie tylko ogrzewanie) całego domu pasywnego. W niektórych sytuacjach można osiągnąć nawet stan zeroenergetyczny.  

Zaletą tego rozwiązania jest oszczędność kosztów (małe pompy są tańsze) i możliwość korzystania ze standardowych rozwiązań grzewczych – przykładowo z instalacji ogrzewania podłogowego. Małe pompy mają również niewielkie zapotrzebowanie na energię. Ich wydajność (COP) może oscylować nawet w okolicach 4, co oznacza automatycznie mniejsze koszty związane z instalacją fotowoltaiczną (nie ma potrzeby instalowania dużej ilości paneli). Jedynym dodatkowym kosztem jest konieczność wykonania instalacji ogrzewania podłogowego. 

Zobacz: Fotowoltaika i pompa ciepła – na jakie dofinansowanie można liczyć w tym roku >>

2. Ogrzewanie domu pasywnego w oparciu o pompę ciepła powietrze-powietrze

To rozwiązanie to nic innego jak klimatyzacja z funkcją ogrzewania. Opcja komfortowa i opłacalna pod warunkiem posiadania instalacji fotowoltaicznej. W przypadku doskonale ocieplonych domów pasywnych klimatyzator i niewielka instalacja PV mogą nawet zapewnić zeroenergetyczność budynku. 

Zaletą tego wariantu ogrzewania domu pasywnego jest niski koszt instalacji. Z jednej strony pompa ciepła powietrze-powietrze jest tańsza niż pompa z funkcją ogrzewania wody, z drugiej nie ma konieczności układania instalacji ogrzewania podłogowego. W przypadku niewielkiej pompy również instalacja fotowoltaiczna może być mniejsza, co zapewnia dodatkowe oszczędności. Nie jest to jednak rozwiązanie dla wszystkich, ponieważ ten sposób ogrzewania generuje stały ruch powietrza (nawiew w każdym pomieszczeniu) oraz szum, który może być dla wielu osób nieakceptowalny. 

Zobacz też: Dofinansowanie do pompy ciepła w nowym domu >>

3. Dom pasywny i ogrzewanie elektryczne 

Takie ogrzewanie domu pasywnego wymaga dość dużej instalacji fotowoltaicznej, ponieważ – zależnie od wybranego sposobu ogrzewania – zapotrzebowanie na energię elektryczną może być znaczne. Do wyboru są maty lub przewody grzewcze, grzejniki na podczerwień i inne opcje. Domy pasywne ogrzewane wyłącznie prądem potrzebują mocniejszej (około 8-10 kWp) instalacji fotowoltaicznej. Przetwarzanie energii elektrycznej na cieplną ma współczynnik 1:1, czyli przy zapotrzebowaniu 3000 kWh ciepła konieczne jest dostarczenie 3000 kWh energii elektrycznej. W tym przypadku warto oprzeć się na grzejnikach zewnętrznych lub matach grzejnych, ponieważ tradycyjna instalacja wodnego ogrzewania podłogowego jest dużym wydatkiem podnoszącym znacząco koszty całego systemu i wymagającym mocno rozbudowanej fotowoltaiki.  

Zaletą ogrzewania elektrycznego jest prostota całej instalacji, wadą natomiast wysokie zużycie energii elektrycznej wymagające być może większego przyłącza do budynku i rozbudowanej instalacji fotowoltaicznej. Bez niej zresztą jest to rozwiązanie zupełnie nieopłacalne. 

W każdym z powyższych przypadków, przy montażu instalacji fotowoltaicznej, warto rozważyć zastosowanie magazynu energii, który pozwoli na jeszcze większe wykorzystanie energii słonecznej bezpośrednio w domu pasywnym, bez oddawania jej do sieci energetycznej.

***

Masz pytania? Potrzebujesz więcej informacji o bezkosztowym ogrzewaniu domu pasywnego lub zaprojektowania i instalacji takiego systemu? Daj znać – jesteśmy do dyspozycji.